Szanowni mieszkańcy gminy Nowogard,

W ostatnim czasie na łamach Dziennika Nowogardzkiego pojawiło się kilka artykułów, z których treści można wywnioskować, że rolą i zadaniem burmistrza jest ścisłe i niejako "pod nadzorem" wykonywanie poleceń Rady Miejskiej w Nowogardzie.

Z faktu, że rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym absolutnie nie można wywieść, że jest organem nadrzędnym w stosunku do organu wykonawczego czyli burmistrza.

Artykuł 11 ustawy o samorządzie gminnym stanowi, że władza gminnej wspólnoty samorządowej może być sprawowana w dwóch formach: bezpośredniej – poprzez wybory i referenda, bądź pośredniej – za pośrednictwem organów gminy. W celu sprawnego i efektywnego realizowania istotnych funkcji powierzonych gminie sformułowano zasadę pośredniego sprawowania władzy (art.169 Konstytucji). Stanowi ona, że wykonywanie zadań i podejmowanie decyzji w gminie następuje za pośrednictwem umocowanych do tego organów.

Artykuł 169 Konstytucji dzieli organy jednostek samorządu terytorialnego na stanowiące i kontrolne oraz wykonawcze. Zgodnie z art. 11a u.s.g. organami gminy są rada gminy oraz wójt (burmistrz, prezydent miasta). Burmistrz jest organem wykonawczym w gminie, w której siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy.

Do 2002 roku organem wykonawczym gminy był zarząd, na czele, którego stał przewodniczący zarządu – burmistrz. Zarząd gminy był wybierany przez radę gminy. Powodowało to silne uzależnienie organu wykonawczego od organu stanowiącego, który praktycznie w każdej chwili mógł odwołać organ gminy jakim do 2002 był zarząd gminy oraz stojącego na jego czele burmistrza.

Obecnie można zauważyć ograniczenie wpływu rady gminy na obsadę personalną organu wykonawczego w gminie. Radzie odebrano kluczowy instrument, który posiadała we wcześniejszej fazie kształtowania się wzajemnych stosunków między organem stanowiącym i wykonawczym, którym było odwołanie organu wykonawczego.

Obecnie zarówno organ uchwałodawczy,jak i wykonawczy gminy pochodzą z wyborów powszechnych. Dysponują takim samym mandatem demokratycznym udzielonym im w celu sprawowania powierzonych funkcji. Posiadają prawo samodzielnego,w graniach prawa, określania sposobu realizacji mandatu. Zadaniem organów gminy winna być współpraca podejmowana dla realizacji zamierzonych celów. Wprowadzenie obecnie funkcjonującego modelu w znaczący sposób wzmocniło pozycję organu wykonawczego gminy.

Do najważniejszych zadań rady gminy należą przede wszystkim:

  1. uchwalanie statutu gminy,
  2. uchwalanie budżetu oraz udzielanie absolutorium z jego wykonania,
  3. uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
  4. podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy.

Do podstawowych zadań burmistrza należy

  1. wykonanie budżetu
  2. gospodarowanie mieniem gminnym,
  3. przygotowywanie uchwał rady oraz określanie sposobu ich wykonywania,
  4. składanie oświadczeń woli w imieniu gminy – zawieranie umów z wszelkimi kontrahentami gminy
  5. zatrudnianie kierowników jednostek organizacyjnych gminy.

Ponadto burmistrz jest nie tylko organem wykonwczym gminy ale również organem na gruncie przepisów prawa administracyjnego. Oznacza to, że jedynie burmistrz jest uprawniony do wydawania decyzji administracyjnych z zakresu administracji publicznej dotyczącej zadań własnych gminy jak i zleconych.

Oczywiście, nie są to wszystkie zadania i kompetencje organu stanowiącego i kontrolnego jakim jest rada gminy jak organu wykonawczego gminy czyli burmistrza. W dalszych numerach Wiadomości Samorządowych przedstawię szczegółowo kompetencje organów gminy

sekretarz gminy
A.Biegańska-Sawicka